"Kamusal Alanda Sanat: Kapsayıcılık" Çalıştayı

YUNT’ta 2024 yılında başlatılan Kamusal Alanda Sanat Çalıştayı’nı bu yıl "kapsayıcılık" teması üzerine sürdürüyoruz. Geçtiğimiz yıl "katılımcılık" alt başlığı altında çerçevelendirilen etkinlikte konu; farklı disiplinlerden gelen uzmanlarca tanımlar, yapıt, mekân, izleyici ilişkisi ve kurumsal sorumluluklar zemininde tartışıldı.

14 Haziran 2025 Cumartesi günü 10.30-17.30 saatleri arasında YUNT’ta gerçekleşecek çalıştayda, kapsayıcılık başlığı altında ele alınacak sanat ve kamusal alan ilişkisi yine üç eksen üzerinde değerlendirilecek: Kapsayıcılığı Tanımlamak, Kapsayıcılığı Sanat Üretiminde Gözetmek ve Kapsayıcılığa Alan Açmak.

Kamusal alanların diyaloğa, iş birliğine, ortak yaratım süreçlerine açılan anlam aralığı; fiziksel mekânın tasarlanmasından insan davranışlarına uzanan farklı disiplinlerin konusu olagelmiştir. Kamusal alanı kullanan sanatçılar da bu bütünleşik yapıyı dikkate alarak, yapıtlarıyla kamusal alan arasındaki ilişki biçimini kurgularlar. Yapıtın bağlamından başlayarak, mekânsal bellekten mekânın kullanıcılarına uzanan etkileşim, kentsel doku üzerinde yeni deneyimlere de olanak yaratır. Kamusal alan, yapıt için yalnızca fiziksel bir çevre olmaktan çıkar; yapıt, günlük yaşama dahil olur ve yeni bir kamusallığın, kapsayıcılığın önünü açar.

Merkezinde sanat yapıtının durduğu çalıştayın “Kapsayıcılığı Tanımlamak” başlıklı birinci oturumunda, kent ölçeğinde kamusal alanların planlanmasında kapsayıcılığın temel alındığı bir çevrenin nasıl kurulabileceği, farklılıkların ve dezavantajlı grupların bu alanlara erişim ve kullanım koşullarının nasıl sağlanacağı ele alınacaktır. Yeni toplumsal ilişkiler temelinde, kentsel mekânın üretimi ve kent hakkı; kentin planlanmasından sosyolojiye uzanan bir çerçevede sanat tarihinin dönüştürücü örneklerinin etkisi, sanat yapıtının katkısı üzerinden değerlendirilecektir.

“Kapsayıcılığı Sanat Üretiminde Gözetmek” başlıklı ikinci oturumda, sanatçılar yapıtları özelinde; üretim süreçlerinden başlayarak, mekânla ve izleyiciyle kurulan ilişkiye uzanan kapsamıyla konuyu açıklayacaklardır. Kapsayıcılığı kavramsal boyutlarıyla yapıtlarında kullanan, yapıt üretim tekniğinde kolektif katkıyı gözeten, yapıtın kamusallıkla kurduğu ilişkide katılıma ve deneyime alan açarak farklılıkları yapıta dahil eden anlayışın örneklerini bizlerle paylaşacaklardır.

Sanatın toplumla buluşmasını sağlayan kültür ve sanat kurumlarının etkinliklerinde, farklılıklara eşit fırsatlar yaratılmasındaki çözüm önerileri; yerel yönetimlerin sanatın erişilebilirliğine dair yaklaşımı ve sanat eğitiminin yaygınlaşması ekseninde temel ilke ve prensiplerin neler olabileceği ise “Kapsayıcılığa Alan Açmak” başlıklı son oturumda tartışılacaktır.

PROGRAM

10.30 - 11.30 

Karşılama

11.00 - 11.15 

Açılış Konuşması

Prof. Nilüfer Ergin | Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi

I. OTURUM: KAPSAYICILIĞI TANIMLAMAK

Moderatör: Prof. Dr. Eva Şarlak | Işık Üniversitesi Öğretim Üyesi

11.15 - 11.35 

Doç. Dr. T. Gül Köksal | Başka Bir Atölye

11.35 - 11.55 

Doç. Dr. Ebru Nalan Sülün | Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi

11.55 - 12.15 

Doç. Dr. Serhan Ada | Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi

12.15 - 12.45 

Soru - Cevap 

12.45 - 13.45 

ARA

II. OTURUM: KAPSAYICILIĞI SANAT ÜRETİMİNDE GÖZETMEK 

Moderatör: Prof. Nilüfer Ergin | Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi

13.45 - 14.05 

Kerem Ozan Bayraktar | Sanatçı

14.05 - 14.25 

Bahadır Çolak | Sanatçı

14.25 - 14.45 

Ecem Yerman | Sanatçı

14.45 - 15.15 

Soru - Cevap

15.15 - 15.45

ARA

III. OTURUM: KAPSAYICILIĞA ALAN AÇMAK

Moderatör: Dr. Didem Kara Sarıoğlu | Okan Üniversitesi Öğretim Üyesi

15.45 - 16.05

Doç. Ömer Emre Yavuz | Mimar Sinan Üniversitesi Öğretim Üyesi

16.05 - 16.25

Doç. Dr. Fırat Arapoğlu | Altınbaş Üniversitesi Öğretim Üyesi

16.25 - 16.45

Sevil Arsan | Elgiz Müzesi Müdürü

16.45 - 17.15

Soru - Cevap

17.15 - 17.30

Kapanış Konuşması

Prof. Nilüfer Ergin | Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi